LÔGIC CỦA NIỀM TIN
Randall B. Smith
Chủng sinh Gioakim Phạm Duy Linh chuyển ngữ từ The Catholic thing
Gần đây, tôi biết có một người phụ nữ tham dự lớp Giáo lý Dự tòng cho người lớn [RCIA: the Rite of Christian Initiation of Adults]. Khi nghe trình bày Giáo hội Công giáo dạy phá thai là sai trái, cô ta đã nhanh chóng bỏ lớp và tuyên bố: “tôi không thể tin rằng Giáo hội Công giáo cấm phá thai”. Người ta đoán rằng có khả năng cô ta cũng không thể “tin” những giáo huấn khác căn bản hơn. Phá thai chỉ là phần nổi của tảng băng chìm. Hãy đợi đến khi thân xác cô ấy được Phục Sinh.
Một phản ứng đối với câu chuyện này sẽ cho rằng nếu Giáo hội nhất quyết phản đối việc phá thai thì mọi người xa lánh Giáo hội, có lẽ sẽ tốt hơn nếu giảm nhẹ giáo huấn đó vì nó không còn phù hợp với “tinh thần của thời đại”. Nếu bạn có một cửa hàng bán một kiểu quần áo nào đó, và khi không còn một ai thích kiểu đó nữa, bạn ngưng bày bán sản phẩm đó. Trong kinh doanh, bạn đưa ra những thứ thu hút khách hàng và tránh những thứ khiến họ xa lánh.
Ngoại trừ việc Giáo hội không phải là một doanh nghiệp. Điều này xem ra ngây thơ nực cười với một số người, nhưng nói ngắn gọn, Giáo hội tự bản chất không phải là một doanh nghiệp. Và giáo dân không phải là “những khách hàng” mua một sản phẩm.
Đúng vậy, Giáo hội tiếp nhận tiền bạc vì cần nó để tiếp tục hoạt động. Nhưng hãy xem xét một tổ chức khác cần và nhận tiền: trường học. Chúng ta sẽ nói gì về một trường học cho rằng “Bọn trẻ không thích môn toán, vì vậy dừng dạy môn này”? Chúng ta cho rằng nhà trường không có trách nhiệm dạy những điều mà học sinh có thể không “thích” sao? Vậy thì, có lẽ chúng ta nên thừa nhận rằng Giáo hội có một trách nhiệm tương tự: giảng dạy và làm những gì tốt nhất cho các tín hữu của mình, ngay cả khi họ chẳng thích điều đó - thậm chí khi điều đó không luôn làm cho Giáo hội “được ủng hộ”.
Nhưng ở đây có một điều gì đó sâu sắc hơn bởi vì việc Giáo hội chống phá thai dựa trên mạc khải của Thiên Chúa và [trên] quan điểm của Giáo hội về con người như được Đức Giêsu bày tỏ. Hiểu như thế, khi nói, “Tôi không thể tin giáo huấn của Giáo hội về việc phá thai” thì có nghĩa là “Tôi không thể tin những giáo huấn của Giáo hội về con người dựa trên mạc khải của Thiên Chúa.” Điều đó không sao cả, nhưng sau đó chúng ta đã tự nhận mình không phải là người “Công giáo”.
Nếu điều đó xem ra quá cực đoan, thì hãy xem xét trường hợp mà một người nói bất cứ điều gì sau đây. “Tôi không thể tin Giáo hội dạy rằng: (a) Chúa Giêsu là Con Thiên Chúa Nhập thể; hoặc (b) một Thiên Chúa Nhâp thể có thể chết; hoặc (c) thân xác Chúa Giêsu đã trổi dậy từ cõi chết; hoặc (d) các tín hữu, sau khi chết, thân xác cũng được sống lại từ cõi chết. Rất nhiều người từ xưa đến nay đã không thể chấp nhận những giáo huấn này, nhưng nói chung Giáo hội hiểu rằng sẽ vô nghĩa khi tự nhận mình là “Thân Thể của Đức Kitô” nếu Giáo hội lại ngừng nhấn mạnh những điều này.
Những người này sẽ khẳng định điều gì nếu họ đọc kinh tin kính trong đó xác định rõ ràng những điều này? Thay vì nói rằng “Tôi tin…..”, một cách thành thật, họ sẽ phải mở đầu rằng: “Một vài người đã từng tin…” Đọc lớn tiếng trước Thiên Chúa và đám đông rằng “Tôi tin” điều này” khi bạn không thực sự tin điều đó thì không thành thật chút nào.
Do đó, điều cần được trình bày rõ cho mọi người là những giáo huấn luân lý của Giáo hội dựa trên sự hiểu biết về con người như được mạc khải trong và qua con người của Đức Giêsu Kitô.
Vì thế, nếu một nhóm người phải nhận rằng “Chúng tôi yêu thích Đức Kitô, nhưng chúng tôi nghĩ thân xác là xấu xa, và chỉ có linh hồn tốt khi nó được giải thoát khỏi thân xác,” như cách những người theo phái Manike và các phái ngộ đạo khác trong Giáo hội sơ khai đã chủ trương, thì khi đó Giáo hội sẽ phải nói (và đã nói), tôi xin lỗi, nhưng Giáo hội đã không nói xin lỗi.
Cũng vậy, nếu một ai đó nói “Tôi yêu thích Đức Kitô, nhưng tôi nghĩ một người có thể quan hệ tình dục để giải trí vì đó chỉ là điều mà chúng ta làm với thân xác của mình, và thân xác này không bị ràng buộc bởi ý định hay căn tính đích thực của chúng ta,” thì Giáo hội cũng sẽ phải nói không, khi giải thích rằng việc Nhập thể [của Con Thiên Chúa] cho chúng ta thấy mối liên kết nội tại giữa thân xác và linh hồn.
Cũng như những người Kitô hữu không thể khẳng định hợp lý rằng “tôi yêu mến Thiên Chúa nhưng ghét người thân cận,” vậy nên họ cũng không thể khẳng định hợp lý “Tôi yêu Thiên Chúa Nhập Thể nhưng lại ghét thân xác” hoặc “Tôi yêu Đức Kitô Phục sinh nhưng từ chối thân xác phục sinh.” Đây không chỉ là những giáo thuyết khác mà từ đó một người có thể tiếp nhận và chọn lựa; chúng là những lời khẳng định gắn liền nội tại với đức tin của chúng ta vào Đức Giêsu Kitô, Con Thiên Chúa Nhập Thể và là Chúa Phục sinh.
Cũng như việc Giáo hội không thể đơn giản không nhấn mạnh giáo huấn chống việc nói dối, dù có quá nhiều người nói dối, hoặc chống việc ghét người thân cận và sự gian dâm vô nghĩa, dù có quá nhiều người thích làm những việc đó, cũng vậy, Giáo hội không thể đơn giản không nhấn mạnh bất kỳ giáo huấn nào dựa trên sự hiểu biết của mình về con người bắt nguồn từ việc Thiên Chúa tự mạc khải nơi Đức Kitô.
Đành rằng, càng nhiều người của một nền văn hóa bị cuốn vào những điều mà Giáo hội tin chắc rằng có tính hủy hoại sự phát triển đích thực của con người thay vì những điều mà Giáo hội tin là có lợi cho sự phát triển đó thì càng khó thuyết phục họ trở thành người “Công giáo.” Cũng vậy, trong cùng một nền văn hóa mà có càng nhiều người Đức quốc xã nhiệt tâm thì càng ít những người Công giáo thực sự- nghĩa là, trừ khi bạn xuyên tạc Tin mừng để chấp nhận họ.
Nhưng chẳng có ích gì để nói dối về điều Giáo hội dạy hoặc về những bổn phận và những ngăn cấm đối với việc chấp nhận tin vào Đức Giêsu Kitô. Nếu một người phụ nữ muốn giết bào thai hơn là muốn trở thành một người công giáo thì tất cả những gì người ta có thể nói là “Tôi xin lỗi. Chúng tôi yêu bạn. Nhưng không đời nào chúng tôi có thể để bạn nói rằng bạn chấp nhận niềm tin Công giáo nơi Đức Giêsu Kitô khi mà rõ ràng bạn không chấp nhận làm điều đó. Đó là một luật cơ bản về không mâu thuẫn: bạn không thể khẳng định và phủ nhận cùng một điều vào cùng một thời điểm. Đó không phải là luật chúng tôi đặt ra; đó chỉ là một lý luận cơ bản. Và chúng tôi phải nhấn mạnh lý luận cơ bản đó, nếu không, lời nói của chúng tôi trở nên trống rỗng và vô nghĩa.
Tin liên quan